بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی نۆرۆڤایرۆس لە ئەمریکا و بە تایبەتی لە باکووری ڕۆژهەڵات.
نۆرۆڤایرۆس چییە؟ و چی لە ئەمریکا ڕوودەدات؟
KTI
نۆرۆڤایرۆس ڤایرۆسێکی زۆر درمییە و دەبێتە هۆی ڕشانەوە و سکچوون. هەرکەسێک دەتوانێت تووشی ڤایرۆسی نۆرۆڤایرۆس ببێت و نەخۆش بکەوێت. هەندێک جار بە نۆرۆڤایرۆس ناودەبرێت “ئەنفلۆنزای گەدە” .
نۆرۆڤایرۆس هۆکاری سەرەکی ڕشانەوە و سکچوونە، هەروەهاهۆکاری سەرەکی نەخۆشییە گواستراوەکانی خۆراکە لە ئەمریکا. مرۆڤەکان لە هەموو تەمەنێکدا دەتوانن تووشی ڤایرۆسی نۆرۆڤایرۆس ببن و نەخۆش ببن، کە زۆر بە ئاسانی و بە خێرایی بڵاودەبێتەوە.
بەپێی سەنتەری کۆنترۆڵکردن و خۆپاراستن لە نەخۆشی (CDC)، نۆرۆڤایرۆس دەبێتە هۆی هەوکردنی گەدە و ڕیخۆڵە لە 19-21 ملیۆن کەس لە ساڵێکدا لە ئەمریکا. هەروەها ڤایرۆسەکە بەرپرسیارە لە ساڵانە 56,000-71,000 خەواندن لە نەخۆشخانە و 570-800 مردن لە ئەمریکا ساڵانە.
کەواتە لە ئەمریکا چی ڕوودەدات؟
داتاکانی CDC دەریانخستووە کە لە هەفتەی کۆتایی هاتنی 17ی شوباتدا، زیاتر لە 12%ی پشکنینەکانی نۆرۆڤایرۆس – ڤایرۆسێکی باو و زۆر درمییە و دەبێتە هۆی نیشانەکانی گەدە و ڕیخۆڵە – پۆزەتیڤ بووە. ئەمەش لە چاو هەفتەی پێشوودا 11.5% بەرزبووەتەوە. حاڵەتەکان بە تایبەتی لە باکووری ڕۆژهەڵات زۆرن، کە زیاتر لە ١٣%ی پشکنینەکان پۆزەتیڤ بوون. لە کۆتایی مانگی یەکەوە ڕێژەی ئەرێنی لە هەرێمدا زیاتر لە ١٣% بووە.وە بوەتە هۆی داخستنی بەشێک لە ناوەندەکانی خوێندن لەو ناوچانەی نەخۆشیەکەی تیا بڵاوبۆتەوە
باوترین نیشانەکانی:-
سکچوون.
هێڵنج.
ڕشانەوە.
ئازاری گەدە.
نۆرۆڤایرۆس دەتوانێتبڵاوبێتەوە لە ڕێگەی:-
بەرکەوتنی ڕاستەوخۆ لەگەڵ کەسی تووشبوو.
خواردن یان خواردنەوە پیسبووەکان.
دەست لێدان لە ڕووی پیسبوو.
چۆنیەتی خۆپاراستن لە ڤایرۆسی نۆرۆڤایرۆس:-
دەست شۆردن زۆر بە باشی.
مامەڵەکردن لەگەڵ خواردن و ئامادەکردنی بە سەلامەتی.
پاککردنەوە و تەعقیمکردنی ڕووکارەکان.
جل و بەرگ بە باشی بشۆ.
سەرچاوەکان:-
سەنتەری خۆپاراستن و کۆنترۆڵکردنی نەخۆشی(CDC).
هەواڵی پزیشکی ئەمڕۆ.
سی ئێن ئێن تەندروستی.